środa, 30 listopad 2022 16:58

Kwas pantotenowy - witamina z grupy B o wszechstronnym, korzystnym działaniu

witaminę B complex witaminę B complex pixabay

Kwas pantotenowy to jedna z substancji rozpuszczalnych w wodzie, należąca do witamin z grupy B.

 

Wykazuje liczne, korzystne właściwości w organizmie człowieka, m.in. może chronić ustrój przed infekcjami, wpływać korzystnie na stan skóry czy zapobiegać przedwczesnemu siwieniu włosów.

Niedobór kwasu pantotenowego może niekorzystnie wpływać na pracę całego ustroju, dlatego tak ważne jest, aby każdego dnia dostarczać do organizmu odpowiednie ilości witaminy B5.

Kwas pantotenowy - co to takiego?

Kwas pantotenowy to organiczny związek chemiczny, zwany także witaminą B5.

To jedna z witaminy wchodzących w skład witaminy B complex, która jest rozpuszczalna w wodzie, a w związku z tym musi być na bieżąco dostarczana do ustroju. Jej nadmiar jest natomiast wydalany z organizmu wraz z moczem.

Kwas pantotenowy to z chemicznego punktu widzenia amid kwasu pantoinowego i β-alaniny o wzorze C₉H₁₇NO₅.

Właściwości i rola kwasu pantotenowego

Kwas pantotenowy odgrywa istotną rolę w organizmie człowieka i jest niezbędny do jego prawidłowego funkcjonowania.

Witamina B5 m.in.:

  • odpowiada za utrzymanie prawidłowego metabolizmu energetycznego,
  • przyczynia się do właściwego metabolizmu hormonów steroidowych, takich jak kortyzol, testosteron czy progesteron, a także niektórych neuroprzekaźników, m.in. dopaminy i serotoniny,
  • uczestniczy w syntezie witaminy D i witaminy A,
  • bierze udział w produkcji przeciwciał i tym samym wspiera organizm w walce z infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi,
  • wykazuje właściwości przyspieszające procesy gojenia się ran,
  • odgrywa istotną rolę w procesie regeneracji skóry, błon śluzowych i tkanek,
  • wspomaga pigmentację włosów i może zapobiegać przedwczesnemu siwieniu włosów,
  • zmniejsza uczucie zmęczenia i znużenia,
  • pomaga w utrzymaniu sprawności umysłowej na odpowiednim poziomie,
  • uczestniczy w syntezie koenzymu A, który jest kofaktorem potrzebnym enzymom do procesów katalizowania reakcji chemicznych.

Źródła kwasu pantotenowego w codziennej diecie

Kwas pantotenowy to substancja obecna powszechnie w wielu produktach spożywczych. Witaminę B5 znaleźć można m.in. w:

  • żółtkach jaj,
  • drożdżach,
  • otrębach pszennych,
  • nasionach słonecznika,
  • rybach, takich jak śledź czy łosoś,
  • warzywach, m.in. w brokułach czy ziemniakach,
  • owocach, m.in. w bananach czy pomarańczach,
  • mięsie,
  • podrobach,
  • pełnoziarnistym pieczywie.

W przypadku niewystarczającej podaży składnika wraz z codzienną dietą lub w czasie wzmożonego zapotrzebowania na kwas pantotenowy warto rozważyć także stosowanie suplementów diety bogatych w witaminę B5.

Zapotrzebowanie na kwas pantotenowy

Zapotrzebowanie na witaminę B5 zależy m.in. od wieku i stanu fizjologicznego oraz indywidualnych potrzeb organizmu.

Zgodnie z Normami Żywienia opracowanymi dla populacji polskiej przez Instytut Żywności i Żywienia na poziomie wystarczającego spożycia (AI), rekomenduje się, aby:

  • Niemowlęta spożywały 1,7-1,8 mg witaminy B5 na dobę,
  • dzieci od 3 do 9 lat dostarczały każdego dnia do ustroju od 2 do 4 mg kwasu pantotenowego,
  • młodzież od 10 do 18 lat spożywała codziennie 4-5 mg związku,
  • dorośli dostarczali do organizmu 5 mg kwasu pantotenowego na dobę,
  • kobiety w ciąży - 6 mg witaminy B5 każdego dnia,
  • kobiety w okresie laktacji natomiast powinny spożywać 7 mg związku na dobę.

Suplementy diety bogate w kwas pantotenowy

Choć witamina B5 jest powszechnie dostępna w produktach spożywczych i występuje zarówno w żywności pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, wciąż bywają osoby, które cierpią na niedobory tego składnika.

Istnieją także grupy osób o zwiększonym zapotrzebowaniu na kwas pantotenowy. Należą do nich m.in. intensywnie trenujący sportowcy czy osoby narażone na długotrwały stres.

W takich przypadkach warto, oprócz stosowania zdrowej i zbilansowanej diety, rozważyć także przyjmowanie suplementów diety bogatych w witaminę B5 lub w witaminę B complex, która zawiera wszystkie istotne witaminy z grupy B.

Niedobór kwasu pantotenowego w ustroju

Kwas pantotenowy może być syntetyzowany w organizmie przez mikroflorę jelitową. Ponadto związek powszechnie występuje w ogólnodostępnych produktach spożywczych, dlatego też jego niedobór nie jest częstym zjawiskiem.

Najczęściej zbyt niską podaż składnika można zaobserwować wśród osób niedożywionych i stosujących źle zbilansowaną dietę. Do grupy osób narażonych na niedobór witaminy B5 można zaliczyć także osoby starsze, nadużywające alkohol, sportowców wyczynowo uprawiających intensywne wysiłki fizyczne i osoby narażone na długotrwały stres.

Niska podaż kwasu pantotenowego może objawiać się m.in.:

  • wzmożonym wypadaniem włosów,
  • ogólnym zmęczeniem i osłabieniem,
  • zmianami skórnymi, takimi jak wypryski, trądzik czy odbarwienia,
  • wydłużeniem procesu gojenia się ran,
  • rozdrażnieniem,
  • pogorszenie wzroku,
  • zmniejszenie masy ciała,
  • skurczami kończyn górnych i dolnych,
  • problemami ze snem,
  • bólami mięśni i stawów.

Nadmiar kwasu pantotenowego w organizmie

Ponieważ witamina B5 jest rozpuszczalna w wodzie, trudno ją przedawkować.

Do tej pory nie stwierdzono działania toksycznego substancji.

W przypadku spożywania nadmiernych dawek kwasu pantotenowego zaobserwowano niekiedy wystąpienie dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak nudności, biegunki czy wymioty.

Nie stwierdzono występowania innych skutków ubocznych, gdyż nadmiar witaminy wydalany jest z organizmu wraz z moczem.

  • Wygodny i spokojny sen dzięki stylowym piżamom dla niemowląt i dzieci
    Wygodny i spokojny sen dzięki stylowym piżamom dla niemowląt i dzieci

    Jeśli chcesz zadbać o spokojny sen swojego maluszka, kluczowe jest wybranie wysokiej jakości piżam dla dzieci i niemowląt. Wybór odpowiedniej piżamy ma ogromne znaczenie dla komfortu i zdrowia twojego dziecka, a także może wpłynąć na jakość jego snu. Specjalna konstrukcja piżamek dla noworodków i niemowlaków, bez niepotrzebnych wypustek czy szwów, zapewnia, że nic nie będzie przeszkadzało maluszkowi podczas snu.

    Written on czwartek, 30 listopad 2023 15:59
  • Analiza stylu: Jak ażurowe botki Carinii wpływają na Twoją garderobę i samopoczucie?
    Analiza stylu: Jak ażurowe botki Carinii wpływają na Twoją garderobę i samopoczucie?

    Elegancja połączona z nowoczesnością - to pierwsze skojarzenia, które nasuwają się, gdy spojrzymy na ażurowe botki marki Carinii. Jest coś wyjątkowego w sposobie, w jaki te niezwykłe buty wtapiają się w codzienne style i eleganckie zestawy. Ich uniwersalność i wygoda sprawiają, że są nie tylko modnym, ale i praktycznym wyborem dla każdej kobiety. Jak jednak botki te wpływają na Twoją garderobę i samopoczucie? Zapraszamy do analizy.

    Written on czwartek, 30 listopad 2023 15:39
  • Melatonina na sen i 5 innych sposobów, które mogą pomagać w zasypianiu
    Melatonina na sen i 5 innych sposobów, które mogą pomagać w zasypianiu

    Dane pokazują, że bezsenność to zmora Polaków. Wpływa na to wiele czynników, a jednym z głównych jest stres, który utrudnia zasypianie i może prowadzić do wyburzania w nocy. Na szczęście jest wiele metod, które pomogą minimalizować ten problem, czego przykładem jest melatonina na sen. Nie jest ona jednak jedyną, którą doradzają specjaliści. Sprawdźmy też inne, łatwe do wdrożenia metody!

    Written on środa, 29 listopad 2023 15:58
  • Leczenie naturalne proteinurii. Jak obniżyć poziom białka w moczu?
    Leczenie naturalne proteinurii. Jak obniżyć poziom białka w moczu?

    Obecność białka w moczu nie zawsze musi być sygnałem alarmowym – pojawia się ono fizjologicznie w czasie podwyższonego stresu, odwodnienia czy po intensywnym i wymagającym wysiłku fizycznym. Co jednak w sytuacji, gdy taki stan powtarza się lub utrzymuje? Czy są sposoby na to, by skutecznie obniżyć poziom białka w moczu?

    Written on czwartek, 09 listopad 2023 10:08
  • Nakładki Invisalign – komfort i szybki efekt
    Nakładki Invisalign – komfort i szybki efekt

    Zdrowe, proste zęby to marzenie wielu osób. Dotąd jednym rozwiązaniem na uzyskanie zadowalających efektów było noszenie stałych aparatów, które miały widoczne druty, powodowały duży dyskomfort. Obecnie powstała nowoczesna metoda, dzięki której można poprawić zgryz. To system Invisalign. Czym się wyróżnia? Jakie daje efekty?

    Written on środa, 08 listopad 2023 11:56
  • Jak samemu zrobić wodę jonizowaną - alkaliczną?
    Jak samemu zrobić wodę jonizowaną - alkaliczną?

    Woda jonizowana (alkaliczna) znana jest ze swoich cudownych właściwości dla ludzkiego zdrowia, ale nie tylko. Nadaje się ona również dla zwierząt czy roślin - wzmacnia je i poprawia ich kondycję. Taka woda charakteryzuje się podwyższonym pH. Czy możliwe jest stworzenie jej całkowicie samodzielnie w domowych warunkach?

    Written on środa, 08 listopad 2023 08:54
  • Jakie oleje do produkcji mydeł są najpopularniejsze?
    Jakie oleje do produkcji mydeł są najpopularniejsze?

    Co sprawia, że mydło jest tak skuteczne, a jednocześnie delikatne dla skóry? Kluczem do odpowiedzi na to pytanie są oleje, nieodłączny składnik każdego mydła. To właśnie one decydują o właściwościach końcowego produktu, wpływając na jego twardość czy nawilżające działanie. W świecie mydlarskim istnieje wiele rodzajów olejów, a każdy z nich ma swoje unikalne właściwości. Od oleju kokosowego, przez oliwę z oliwek, aż po olej rycynowy — wybór jest ogromny.

    Written on wtorek, 07 listopad 2023 09:15